''The Old Ways''

 Robert Macfarlane

"The Old Ways"

 Od cytatu "Drogi biegna przez ludzi tak jak biegna przez miejsca" rozpoczęła się moja fascynacja twórczością Roberta Macfarlane'a. Przemierzając lądy i morza, autor uchwycił w słowie nie tylko krajobrazy, ale także emocje i przemyślenia towarzyszące długim wędrówkom.

Niezależnie od tego, czy Macfarlane wędruje podmiejskimi drogami, odludnymi dzikimi lądami czy wybrzeżami, zawsze, zawsze mamy poczucie niezwykłości, jakbyśmy byli świadkami tajemniczego misterium, które niesie ze sobą obietnicę fascynującej opowieści, a czasem nawet poznania prawd ponadczasowych i ostatecznych. Dla Macfarlane'a opowieść jest naturalną konsekwencją drogi. Pisze:

" Przez lata chodziłem ścieżkami i przez lata o nich czytałem. Literatura wędrówki jest długa, istniejąca jako wiersze, pieśni, opowieści, traktaty i przewodniki, mapy, powieści i eseje. Związek między chodzeniem a pisaniem jest prawie tak stary jak literatura — WĘDRÓWKA JEST TYLKO KROK OD OPOWIEŚCI, a każda ścieżka opowiada historię."

Dla autora "The Old Ways" droga nie jest tylko przemieszczaniem się z punktu A do punktu B. Jest wielowymiarowa – przenosi nas w czasie, od przeszłości przez teraźniejszość do przyszłości. Wędrując nią, napotykamy "ghost and ghost to be", poznajemy miejsca z ich historią, legendami i pieśniami, wzbudzaja w nas nieoczekiwane emocje. Przede wszystkim jednak droga prowadzi nas w głąb siebie, odkrywając tajemnice naszego "ja", które w innych okolicznościach pozostałyby ukryte. Macfarlane pisze:

"Co wiem, kiedy jestem w tym miejscu, czego nie mogę wiedzieć nigdzie indziej. A potem, na próżno, co to miejsce wie o mnie, czego ja nie mogę wiedzieć o sobie?" 

Jak zauważa autor, każda podróż jest wędrówką przez krainy naszej wyobraźni, a doświadczenie drogi wpływa na nasz sposób myślenia i postrzegania, czasem nawet wytrącając nas poza ramy zwykłego myślenia. Możemy wtedy odnieść wrażenie, że to nie my doświadczamy kamienia, ale kamień nas, co zbliża to doświadczenie do medytacji. Autor pisze:

"Pamiętam, jak myśli stawały się zmysłowe, substancja krajobrazu tak wpływała na umysł, że zmieniała się własna substancja umysłu." 

Macfarlane w swojej książce prowadzi nas różnymi drogami – od angielskich kredowych ścieżek Hampshire, przez Palestynę i hiszpańskie Camino, aż po lodowe pielgrzymie szlaki Tybetu. Dzięki temu książka jest niezwykle interesująca. Pokazuje także, jak drogę doświadczali inni znani wędrowcy, jak inspirowała brytyjskiego akwarelistę Erica Raviliousa i jak wpłynęła na życie pisarza i poety Edwarda Thomasa.

Serdecznie polecam "The Old Paths" – wnikliwe czytanie tej lektury pozwala stać się częścią drogi, która jest nieskończonym poznaniem i której pragnie się więcej.

K.

ROBER MACFARLANE

'' The Old Ways'' 

My fascination with Robert Macfarlane's work began with the quote, "The paths run through the people as surly runs through the places." As he traverses lands and seas, the author captures not only landscapes in words but also the emotions and reflections accompanying long journeys.

Whether Macfarlane walks along suburban roads, remote wild lands, or coastlines, we always, always have a sense of wonder, as if we are witnessing a mysterious ritual that carries the promise of a fascinating story and sometimes even the discovery of timeless and ultimate truths. For Macfarlane, a story is a natural consequence of the journey. He writes:

"I have walked paths for years, and for years I have read about them. The literature of wayfaring is long, existing as poems, songs, stories, treatises, and route guides, maps, novels, and essays. The compact between walking and writing is almost as old as literature – A WALK IS ONLY A STEP AWAY FROM A STORY, and every path tells."

For the author of The Old Ways, a path is not just about moving from point A to point B. It is multidimensional—it takes us through time, from the past through the present to the future. Walking it, we encounter "ghosts and ghosts to be," discovering places with their histories, legends, and songs, awakening unexpected emotions in us. Above all, however, the path leads us inward, revealing secrets of our "self" that would remain hidden in other circumstances. Macfarlane writes:

"What do I know when I am in this place that I can know nowhere else? And then, vainly, what does this place know of me that I cannot know of myself?"

As the author notes, every journey is a voyage through the realms of our imagination, and the experience of the path influences our way of thinking and perceiving, sometimes even pushing us beyond the bounds of ordinary thought. We might then get the impression that it is not we who experience the stone but the stone that experiences us, making the experience akin to meditation. The author writes:

"I recall thought becoming sensational, the substance of landscape so influencing mind that mind's own substance was altered."

In his book, Macfarlane leads us along various paths—from the chalk trails of Hampshire, through Palestine and the Spanish Camino, to the icy pilgrimage routes of Tibet. This makes the book incredibly interesting. It also shows how other renowned wanderers experienced the path, how it inspired the British watercolorist Eric Ravilious, and how it influenced the life of the writer and poet Edward Thomas.

I highly recommend The Old Paths—reading this book attentively allows one to become part of a journey that is endless in its exploration, leaving one wanting more.

K.